شادی، چیستی و تأثیر آن در زندگی فردی و اجتماعی از دیدگاه امیرالمؤمنین علیه السلام

چکیده : یکی از موثّرترین پدیده¬های هیجانی که توسط خالق هستی به انسان داده شده شادی و نشاط است.اسلام مخالف شادی نبوده و آن را از جنس غفلت نمی¬داند، چرا که با بیان " اوقات السرور خلسه" آدمی را به استفاده از آن تشویق می¬کند، و از طرفی دیگر برای آن ملاک و حدودی نهاده است که از آنها با عنوان عوامل و موانع شادی یاد می¬کنیم که با رعایت آن¬ها آثار مثبت و مهمِ آن در زندگی ظهور می¬کند. و چه بسا حدود مزبور از سوی انسان¬ها مورد غفلت واقع گردیده در نتیجه، شادی، کارایی لازم خود را از دست داده و آسیب¬های حاصله از آن نصیب آدمی می¬شود. ملاک شادی در کلام امام علی? بسط خاطر و آرامش درونی خوانده شده است که مطابق با فطرت پاک انسان بوده و در بسیاری از امور راهگشاست. با توجه به اینکه نوع بینش و نگرش انسان به دنیا و حوادث واقعه در آن، تاثیر مهمی در کاهش یا افزایش شادکامی انسان دارد سهل¬ترین راه وصول به شادکامی دین¬مداری است. روش تحقیق حاضر توصیفی تحلیلی بوده که اطلاعات مورد نیاز به شیوه کتابخانه¬ای- مکتوب و دیجیتال- و با ابزار فیش¬¬برداری از کتب به سامان رسیده است. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که شادی از دیدگاه امام علی? حالتی است که بر اثر آن آدمی در درون احساس انبساط و آرامش کرده که زمینه¬ساز فعالیت بیشتر در مسیر ادای وظایف انسانی می¬گردد. امام علی? باور¬های دینی، رفتار¬های اخلاقی مثبت، برخی عناصر مادی و لذت¬های طبیعی را از عوامل شادی شمرده و در مقابل، آسیب¬های اخلاقی، عملی، اقتصادی، طبیعی و آسیب¬های خیالی و ماورائی را از موانع شادی یاد کرده است. با توجه به نظریه شعور جمعی که بیانگر این است: شادی و اندوه انسان به دیگران نیز سرایت می¬کند، رعایت آدابی که در بیان پیشوایان دین برای شادمانی، بیان شده است را بیشتر مورد توجه قرار می¬دهد چرا که با رعایت آن¬ها بهره¬مندی آدمی از شادی بیشتر می¬شود. از آثار شادی در زندگی می توان از آمادگی برای عبادت، برقراری روابط صحیح اجتماعی، انبساط روحی، سلامتی جسم، افزایش قدرت عقل، موفقیت در تحصیل و کم شدن تعلقات نام برد. سخن آخر اینکه امام علی? یکی از اساسی¬ترین راه¬های دست یابی به شادمانی را رضایت از خدای تبارک و تعالی در تمامی مراحل زندگانی می¬داند.